Bu yazının Video Hali Mevcuttur. Buraya TIKLAYARAK izleyebilirsiniz.
Zenginler nasıl daha az vergi ödüyor? Milyarlar kazanıyorlar ancak bir mahalle bakkalından nasıl daha az vergi ödüyorlar. Vergi mi kaçırıyorlar, yoksa vergiden mi kaçınıyorlar. Bu zenginlerin vergi sırrı ne? Bunu nasıl yapıyorlar.
Bazıları hayırsever, bazıları sanatsever bazıları da spor sever. Tesadüf mü? Zenginler dünyasında hiçbir şey tesadüf değildir.
Sizler için tüm dünyadaki zenginlerin vergilerden nasıl kaçındığını bu video serilerinde anlatacağım. Sıkı durun çünkü hiçbir şey göründüğü gibi değil.
Bu bölümümüzde dünyanın en zenginlerinden biri olan Warren Buffett’ i inceleyeceğiz.
O halde gelin başlayalım…
Zenginler dediğimiz de hiç şüphesiz ilk akla gelen kişi Warren Buffett’ ir. Çünkü neredeyse her yıl en zenginler listesinin en başında olan kişidir. Warren Buffett’ in hisse senedi avcısı olduğunu birçok kişisel gelişim videosunda duymuşsunuzdur. Ancak nasıl bir stratejiye sahip olduğunu bilmezsiniz.
Şöyle bankadan veya borsada işlem gören kağıtları toplayıp değerlendikten sattığını düşünüyorsanız yanılıyorsunuz. Çünkü Warren Buffett’ in hisse anlayışı bildiğiniz gibi borsa odaklı değil şirket odaklıdır. Yani şirketlerin hisselerini toplayıp şirketlerin yönetiminde söz sahibi olmaktadır. Gelin bunu detaylıca inceleyelim…
Warren Buffett yönettiği şirket olan Berkshire Hathaway sayesinde milyar dolarları yönetmektedir. Bu şirket temelde başka şirketlerin sahibi olan bir holding olarak çalışmaktadır. Bu şirketin çalışma sistemi şirket toplamak, yönetmek ve şirketler üretmektedir. Mesela Berkshire şirketinin sahibi olduğu şirketlere baktığımızda;
- GEICO – Otomobil sigortası.
- BNSF Railway – Demiryolu taşımacılığı.
- Berkshire Hathaway Energy – Enerji ve kamu hizmetleri.
- Duracell – Pil üreticisi.
- Nebraska Furniture Mart – Mobilya ve ev eşyaları perakendecisi.
- Dairy Queen – Dondurma ve fast food restoran zinciri.
- NetJets – Özel uçak kiralama hizmetleri.
- Fruit of the Loom – Giyim ve tekstil ürünleri.
- Shaw Industries – Halı ve zemin kaplama ürünleri.
gibi şirketlerin yanı sıra
- Apple Inc.
- Bank of America
- Coca-Cola Company
- American Express
- Moody’s Corporation
- Bank of New York Mellon
- Chevron
- Visa Inc.
- Mastercard Inc
gibi şirketlerde de kısmı yönetim hissesi vardır. Yani bu şirketlerin değeri artıkça Berkshire Hathaway şirketininde değeri artıyor. Şimdi Warren Buffet’ in nasıl bu kadar zengin olduğunu daha iyi anladığınıza eminim.
Biran durun siz evet siz dahi aslında Warren Buffet’e para kazandırıyorsunuz. Etrafınızda şu anda dahi Warren Buffet’ in şirketlerinden çıkan ürünlerle çevrilirsiniz. En basitinden cüzdanınızı açıp herhangi bir banka kartı veya kredi kartınızı çıkarıp bakın. Kart Visa mı, MasterCard mı? İkisi de Warren Buffet’ in şirketi.
Buffet Berkshire şirketini 1965 yılında devraldığında şirketin tek bir hissesinin değeri 19 dolardı bugün ise ben bu videoyu hazırlarken Şirketin A ve B olmak üzre iki tip hissesi var ve B hissesinin değeri 411 dolar civarında iken A hissesinin değeri ise 618,545.00 (altı yüz on sekiz bin beş yüz kırk beş dolar) yani A hissesinin tek bir değeri yarım milyondan daha fazla.
Buffet ise bu hisselerin 240 binine sahiptir. Asıl zenginliğide buradan gelmektedir. Yani Buffet’ in şirketi hisse fonu gibi çalışmaktadır.
Peki bugün neredeyse Dünyanın en önemli şirketlerini eline geçirmiş olan ve milyar dolarlar değerinde şirketi olan Waren Buffet ne kadar vergi veriyor. Warren Buffet hiç çekinmeden kendi deyimiyle sekreterimden dahi az vergi veriyorum demektedir.
Sizce suçlu olsa bunu rahat rahat söyleyebilir mi? Hiçbir zengin yoktur ki vergilere sadık kalarak zengin olabilsin. Ancak buda onların açık verip vergi kaçırdıkları anlamına da gelmez. Çünkü her zengin bilir ki onun hatasını kollayan etrafında gezinen nice akbaba vardır. Eğer onlar hukuki olarak, vergisel olarak yanlışlar yaparsa bu akbabalara koz vermek demektir. Bunu bilen zenginler her zaman kurallarına göre oynar ve vergileri de hukuka uygun olarak, hukukun onlara tanıdığı vergi avantajlarını kullanarak vergilerden kaçınırlar.
Eğer bunu anlamakta zorlanıyorsanız sadece etrafınıza bakın. Türkiye de neden bu kadar çok cami var. Müslüman bir ülke olduğumuz için mi yoksa vergisel avantaj kazanmak için mi? Yanyana kaç cami gördünüz, birilerinin adına okullar yapıldığını gördünüz mü? Sizce bu kişiler çok hayırsever oldukları için mi o camileri, okulları yaptırdı? Sadece oda değil. Türkiye’ nin en zengin insanları neden kulüplerin başkanı olmak için birbiriyle yarışıyorlar. Çok futbolsever oldukları için mi? Yoksa yine vergisel avantaj kazanmak için mi?
İşte bu ve daha nicesi vergiden kaçınma anlamını taşır. Böylece devlet alması gereken vergileri almaz zengin olan kişide devletin yapması gereken hizmetleri kendi yapar. Böylece zengin iş adamı vergi avantajı kazanırken devlet uğraşmadan halka hizmet götürdüğünden bu durum hem zengin iş adamının işine gelir hem de devletin işine gelir. Yani ikili çıkar söz konusudur.
Ancak bu videonun konusu Waren Buffet, peki o nasıl vergilerden kaçınıyor?
Buffet bir konuşmasında şöyle diyor: Benim sekreterim benim ödediğim verginin iki katını ödüyor, bence bu çok çirkin…
Çünkü ikisi farklı vergi türlerini ödüyor. Sekreteri maaşı üzerinden gelir vergisi öderken Buffet ise esas olarak sattığı hisse senetleri üzerinden sermaye kazancı vergisi ödüyor. Ve bu oranda neredeyse yarı oranında vergi ödemesi anlamına geliyor. ABD de maaş üzerinden gelir vergisi %37 civarlarında iken sermaye kazancı vergisi ise maksimum %20 civarındadır. Bu durumda ABD’ de zengin olanlarla olmayanlar arasında eşitsizliğin gün geçtikçe büyümesi anlamını taşıyor. Zaten bu durumu son 10 yılda zengin ve orta sınıfın vergi sonrası gelirlerine bakarak anlayabiliriz.
ABD’ de son 10 yılda zenginlerin vergi sonrası geliri %400 artarken orta sınıfın vergi sonrası geliri %50 oranında artmıştır. Bu zenginlerin vergi oranı düşük olan vergisel sınıfları hedef alarak çalışmalarını yürütmesinden kaynaklanmaktadır.
Mesela Buffet kendi şirketinden maaş alıp onu gelir olarak gösterse maaşı üzerinden gelir vergisi verse %37 oranında vergi ödeyecek, Ancak o maaş olarak değil sermaye olarak kazancını kulandığı için maksimum %20 oranında vergi ödemektedir. Bu da en basit tanımıyla orta sınıfa oranla %17 daha az vergi vermesi demektir.
Waren Buffet daha az vergi vermek için çok çeşitli yollar kullanır. Bu yolların bazıları Türkiye’ deki zenginler tarafından da kullanılmaktadır. Waren Buffet’ in yasal olarak vergilerden korunma yollarından bazıları şöyledir;
Sermaye Kazançları; Uzun vadeli yatırımlardan yani bir yıldan daha fazla elde tutulan varlıklardan elde edilen kazançlar daha düşük sermaye kazancı vergisi oranlarına tabidir. Bu nedenle, kısa vadeli ticaret yerine uzun vadeli yatırım stratejileri benimser.
Bu durum Türkiye içinde geçerlidir. Mesela Türkiye de Hisse senedi kazançlarını bir yıldan önce çekerseniz %10 civarında vergi verirken elinizdeki hisse bir yıldan daha fazladır elinizde ise %0 vergi verirsiniz. Ayrıca Fonlarda ise bazı fonlar hariç kazançlarına %0 oranında vergi alınmaktadır. Yani paranızı alıp gidip şirket açarsanız veya bir şirkete ortak olursanız, maaş geliri olarak paranızı hesabınıza alırsanız o zaman %20’ den daha fazla vergi öderken sermaye kazançlarında %0 vergi ödersiniz. Buffet ise maaş alır gibi para almak ve vergisel yükten kaçınmak için Temmettü gelirlerini kullanır. Böylece maaşı için %30 vergi ödeyeceği yerde %0 vergi ödemektedir.
Bir diğer vergi avantajı ise zenginler tarafından vergi hasat etme olarak adlandırılan vergilendirme biçimini kullanmaktır. Buffet bu stratejiyi şöyle kullanmaktadır. Yatırım portföyünde zarar eden varlıkların neler olduğunu tespit eder. Bu zarar eden varlıkları satarak zararını realize eder. Bunu sermaye kazançlarını dengelemek için kullanır ve elinde uzun dönem olmayan ancak kazanç getiren hisseleri satar bu hisselerle birlikte zarar eden yatırımlarını da satar. Böylece kazançları dengeleyerek vergi avantajı sağlar.
Türkiye bu vergi hasattı genel olarak şöyle kullanılır;
Yıl sonunda vergi beyannamesi verilirken, realize edilen zararlarınızı sermaye kazançlarınızdan düşülerek kullanılır. Türkiye’de, zararların mahsubu belirli kurallara tabidir:
- Aynı yıl içinde: Aynı takvim yılı içinde realize edilen zararlar, aynı yıl içinde elde edilen sermaye kazançlarından düşülebilir.
- Gelecek yıllara devretme: Eğer zararlar, aynı yıl içinde elde edilen kazançlardan fazla ise, zararlar gelecek yıllara devredilebilir ve gelecekteki kazançlardan mahsup edilebilir. Bu süre beş yıl ile sınırlıdır.
Görüldüğü üzere yatırımların zararları dahi vergisel avantaj sayesinde vergisel kazanca dönüşebilmektedir.
Bunu kısa bir örnekle anlatayım:
- Adım 1: Portföyünüzde 100.000 TL’ye satın aldığınız ve şu anda 80.000 TL değerinde olan bir hisse senedi var. 20.000 TL zararınız var.
- Adım 2: Bu hisse senedini satarak 20.000 TL zararı realize edin.
- Adım 3: Benzer bir hisse senedi veya yatırım fonu satın alarak portföyünüzün dengesini koruyun.
- Adım 4: Yıl sonunda, bu 20.000 TL’lik zararı, diğer sermaye kazançlarınızdan mahsup edin.
- Adım 5: Tüm işlemlerin kayıtlarını ve belgelerini saklayın.
Görüldüğü üzere 100 bin Yatırımınızla 20 bin zarar etseniz dahi ve sonra zarardan sonra elinizde kalan 80 bin TL ile yeni bir yatırım aracı alsanız ve ondan da kazanç elde ederseniz. Geçmiş zararınızı göstererek bu yeni kazancınızdan vergi ödemezsiniz. Böylece vergi ödemeden kazancınızı kasaya atarsınız. Buffet’ in genel olarak yaptığı vergi hasat çalışmalarının temeli bu stratejiye dayanır. Bu strateji Türkiye’ de de kullanıldığını söylemek isterim.
Buffet’ in bir diğer vergi avantajı sağlamak için yaptığı strateji Hayırseverlik ve bağış işlemleridir. Öyle ki Warren Buffett kendi ülkesinde hayırseverlik faaliyetlerinde aktif olarak yer alan ve büyük bağışlar yapan ünlü bir iş insanı olarak tanınır.
Ancak dikkat edin hayırseverlik ve bağışları nereye yapıyor bir bakalım,
- Bill & Melinda Gates Vakfı: Bu vakfın sahibi Bill Gates ve eşi Melinda Gates’ tir.
- The Susan Thompson Buffett Foundation: Bu Vakıf Warren Buffett’ın ilk eşi Susan Thompson Buffett anısına kurulmuştur.
- The Sherwood Foundation: Warren Buffett’ın kızı Susan A. Buffett tarafından yönetilmektedir.
- The Howard G. Buffett Foundation: Warren Buffett’ın oğlu Howard G. Buffett tarafından yönetilmektedir.
- The NoVo Foundation: Warren Buffett’ın oğlu Peter Buffett ve gelini Jennifer Buffett tarafından yönetilmektedir.
- The Giving Pledge: Bill Gates ile birlikte, Warren Buffett’ in önderliğindeki vakıftır.
Şimdi bu hayırsefer vakıflara baktığınızda ne dikkatinizi çekiyor? Warren Buffett bu vakıflara para vererek bunu vergiden düşürüyor ve böylece sekreterden daha az vergi ödeyerek hayırseverlik faaliyetleri yürütüyor. Üstelik bu durumun tamamen yasal olduğunu söylemem gerekiyor. Bu durum Türkiye içinde geçerlidir. Türkiye’ de dahi bu yöntem uygulanmaktadır. Bu hem hayırsever iş adamı unvanı almasına hem de vergisel avantaj sağlamasına neden olmaktadır. Kombo kazanç diye buna denir.
Evet Warren Buffett bu yöntemler sayesinde daha az vergi ödeyerek daha çok kazanmaktadır. Siz Warren Buffett’ in daha az vergi vermek için uyguladığı bu yöntemler hakkında neler düşünüyorsunuz.
Bir sonraki zenginimiz ise “Vatansever Milyoner” tanınan Amerikalı bir iş adamı ve yatırımcısı olan Morris Pearl olacaktır. Çünkü bu şahıs ilginç bir karakter “servet sahibi bireylerin ekonomik eşitsizliğe karşı çıkmalarını ve daha adil bir vergi sistemi için savunuculuk yapmakta” en azından böyle tanınmakta ancak kendisi finans sektöründe vergiden kaçınmasının kitabını yazmış bir kişidir.
O halde bir sonraki kişisel gelişim bilgileri yazısında görüşmek dileğiyle. Sağlıkla, mutlulukla ve güzellikle kalın.
